Thursday, December 15, 2011
Wednesday, November 16, 2011
Монголын GIS Day
Газарзүйн Мэдээллийн Систем хийдэг ESRI (ArcGIS) компани Дэлхийн GIS Day -г санаачлан жил бүр хийдэг юм, энэ өдөр. Уг өдрийг мөн бас Монгол улсад зохион байгуулж байна. Байгаль Орчны Мэдээллийн Төв - Хүндэт байгууллагаар тодров.
Monday, October 31, 2011
Friday, September 23, 2011
Япон тагнуул дагуул хөөргөлөө
Багаж 60см хэмжээтэй зүйлийг харж чадна
Тагнуул дагуул “Когаку-4”-г Танэгасима сансрын буудлаас H2A пуужингаар хөөргөсөн байна.
Энэ амжилттай хөөргөлтийн тухай Японы агаарсансрын агентлаг JAXA мэдээлсэн байна. Цаг агаарын таагүй байдлаас шалтгаалан уг хөөргөлт 3 удаа хойшилжээ. Өнгөрсөн бүтэн сайн өдөр л гэхэд “Роке” далайн хуй салхи тухайн орныг бүрхэн авчээ.
Ийнхүү тагнуул хөөргөх болсон Япончуудын шалтгаан нь Хойд Солонгосын пуужинт хөтөлбөр юм. Япон улс уг цувралын 3 дагуултай билээ. Гурав дахь нь буюу “Когаку-3” 2009 оны 11-р сард хөөргөгдсөн. Mitsubishi Heavy Industries –ийн хийсэн “Когаку-4” нь сансрын замнал буюу орбит дээрээ хуучирсан “Когаку-2”-г орлох зориулалттай. Маш нууцлагдсан баримтуудаас ганцхан зүйл тодорхой байгаа нь сансраас хэдэн зуун километр газрыг ажиглахаас гадна 60см зүйлийг харж чадах гэнэ. Цэргийн зориулалттай мэдээлэл цуглуулахаас гадна том аюул гамшгийг урьдчилан мэдээлэх юм байна.
Шинэ дагуулыг хийхэд Япон улс 468,67 сая доллар, зөвхөн хөөргөхөд л 130,54 сая доллар тус тус зарцуулжээ.
Тагнуул дагуул өөр хоёр радар дагуултай хамт, хамгийн багадаа хоногт нэг удаа Дэлхийн аль нэг зүйлийн зургийг авна. 2012 онд Япон улс хуучирсан хоёр радар дагуулаа солих зорилгоор бас хоёр радар дагуул хөөргөхөөр төлөвлөөд байгаа юм байна.
2011 оны 9 дүгээр сар 23. http://www.izvestia.ru/news/501681
Thursday, September 22, 2011
Гео-мэдээлэл сонирхогчдын 9-р сарын уулзалт
Posted: 21 Sep 2011 06:45 PM PDT Гео-мэдээлэл сонирхогчдын 9-р сарын уулзалт амжилттай боллоо Өчигдөр 2-3 сар завсарласан уулзалтаа дэмжигчдийнхээ (ялангуяа Одбаяр ахад баярлалаа) тусламжтайгаар дахин амжилттай зохион байгууллагдлаа. Уламжлал гэмээр ч юмуу үйл ажиллагааны танилцуулга, дараахь саруудад уулзалтын тов болон сэдвүүдийн танилцуулгаар уулзалт маань эхлэлээ.
Монгол улсын их сургуулийн Газарзүй геологийн сургууль Нидерландын Твенти их сургуулийн Гео-мэдээлэл, дэлхий судлалын факультетийн албан ёсны зөвшөөрөлтэй "Газарзүйн мэдээллийн систем (ГМС)-ийн үндэс" ном хэвлэгдэн худалдаанд гарсан болон дараа 7 хоногт нээлтийн үйл ажиллагаа болохыг тус сургуулийн багш, проф Д.Болорчулуун танилцууллаа. Уулзалтын фото зурагнууд болон илтгэлүүдийг үзье гэвэл энд дарна уу. Мөн уулзалтын төгсгөлд дараахь саруудад болох уулзалтуудыг МУИС, ГГС дээр зохион байгуулах, 11-р сард болох ГМС-ийн өдөр (GIS day)зохион байгуулалтын талаар хэлэлцүүлгэ явагдлаа. Уулзалтанд ирсэн та бүхэнд баярлалаа. |
Monday, September 19, 2011
Зарлал: 9-р сарын уулзалт (Geo-meeting)
Зарлал: 9-р сарын уулзалт (Geo-meeting)
Энэ сарын уулзалт нөгөөдөр буюу 9-р сарын 21-ны өдөр 18:30 - 20:30 цагын хооронд Цаг уур орчны шинжилгээний газар (ЦУОШГ)-ын хурлан танхимд болно. Уулзалтын хөтөлбөр:
18:30 - 18:40 Бүртгэл, уулзалтын танилцуулга
18:40 - 19: 10 Дэлхийн байгаль хамгаалах сан (WWF)-ийн Монгол дахь хөтөлбөрийн газрын Газарзүйн мэдээллийн систем (ГМС)-ийн хэрэглээ, ашиглалт - Д.Санжмятав, WWF-ийн Монгол дахь хөтөлбөрийн газар
19:10 - 19:30 Завсарлага
19:30 - 20:00 "Зүйлд тулгуурласан Зүүн бүсийн зүйлүүдийн хамгаалал" төслийн үр дүн -Л.Очирхуяг, Зэрлэг амьтдыг хамгаалах нийгэмлэг (WCS)-ийн Монгол дахь хөтөлбөрийн газар
20:00 - 20:10 Монгол ном: Газарзүйн мэдээллийн системийн үндэс - О.Алтансүх, МУИС, ГГС
20:10 - 20:30 Хэлэлцүүлгэ
Төлбөр: ҮНЭГҮЙ
Зохион байгуулагчид:
Монголын Гео-мэдээлэл зүйн судлаачдын холбоо
Дэмжигчид:
Monday, August 29, 2011
“Principles of GIS” ном худалдаанд гарлаа
М О Н Г О Л У Л С Ы Н И Х С У Р Г У У Л Ь
Г А З А Р З Ү Й - Г Е О Л О Г И Й Н С У Р Г У У Л Ь
Сайн байна уу? ГМС-ийн судлаач, мэргэжилтэн, оюутан та бүхэн
Та бүхэнд энэ өдрийн мэндийг хүргэхийн сацуу ITC-ийн “Principles of GIS”
ном Монгол хэл дээр орчуулагдан, хэвлэгдээд, худалдаанд гарсаныг дуулгахад
таатай байна.
Тус ном нь А4 хэмжээтэй нийт 262 хуудас бөгөөд үүнээс 58 хуудас нь нэр
томъёоны тайлбар буюу багахан хэмжээний ГМС-ийн толь бичгийг багтаасан.
Энэхүү зартай хамт тухайн номны зарим хэсгүүдийг жишээ болгон орууллаа.
Номыг “Интер ном” болон Их дэлгүүр дэх “Majestic” номын дэлгүүрээр
дамжуулан худалдаалж байгаа бөгөөд 3 болон түүнээс дээш ширхэгээр
дэлгүүрт зарагдаж буй үнээс бага үнээр авахыг хүсвэл 91993096 утсаар холбоо
барина уу.
Та бүхний ГМС-ийн мэдлэгийг дээшлүүлэх оюуны хэрэгцээг
бидний бүтээсэн ном хангана гэдэгт эргэлзэхгүй байна.
Номны талаарх хамтран ажиллах саналыг МУИС-ийн Газарзүй-Геологийн Сургууль болон
91993096, altansukh22@yahoo.com, altansukh@num.edu.mn цахим хаягаар хүлээн авна.
Жич: Урьдчилсан захиалга өгсөн хувь хүн, албан байгууллага дээрх утсаар холбоо барина уу.
Хүндэтгэсэн,
Доктор О.Алтансүх
Номны жишээг харна гэвэл энд дарна уу!
Wednesday, July 27, 2011
Засаг захиргааны хилүүд
Дандаа л хэрэг болж байдаг засаг захиргааны хилүүдийг GoogleEarth дээр ажиллахаар .kmz хэлбэрээр тавилаа. Дараа нь цаг зав гарахаараа .shp хэлбэрээр тавинаа.
Aimag_geo - аймгуудын хил
Aimag_center_geo - аймгийн төвүүд
Soum_geo - сумын хилүүд
soum_center_geo - сумын төвүүд
UB_dist_geo - дүүргийн хилүүд
Aimag_geo - аймгуудын хил
Aimag_center_geo - аймгийн төвүүд
Soum_geo - сумын хилүүд
soum_center_geo - сумын төвүүд
UB_dist_geo - дүүргийн хилүүд
Tuesday, June 21, 2011
Хиймэл дагуулууд
Дэлхийг тойроод 13000 гаруй хиймэл дагуулууд байдаг.
Үүнийг нүдээр үзэж кайф авъя гэвэл дараах холбоос орж үзнэ үү. GoogleEarth дээр ажиллаж байгаа шиг эргүүлээд, томруулаад, жижигсээд үзээрэй.
www.gearthblog.com/satellites.html
Үүнийг нүдээр үзэж кайф авъя гэвэл дараах холбоос орж үзнэ үү. GoogleEarth дээр ажиллаж байгаа шиг эргүүлээд, томруулаад, жижигсээд үзээрэй.
www.gearthblog.com/satellites.html
Wednesday, June 8, 2011
Зарлал
Geo-meeting: 6-р сарын "Гео-мэдээлэл" уулзалт
"Гео-мэдээлэл" сар бүрийн уулзалт
Зорилго: Гео-мэдээллийн (Зайнаас тандан судлал (RS), Газарзүйн мэдээллийн систем (GIS) болон Хиймэл дагуулын байрлал тогтоох систем (GNSS) г.м) шинжлэх ухаан болон технологийн арга зүй, хэрэглээний талаар судлаач, мэргэжилтэнгүүд, оюутнууд болон сонирхогчид цуглан санал бодол, туршлагаа солилцох.
Сэдэв:
1. Монгол орны солбилцлын систем болон тусгагуудын тухай -Илтгэгч: С.Төмөрбаатар, МонМЕТ ХХК
2. Байгаль орчны Гео-мэдээллийн сан (Geodatabase) - Илтгэгч: Г.Батхишиг, Байгаль орчны Мэдээллийн төв
Хэзээ: 2011 оны 6-р сарын 15-ны өдөр, 18:30 – 20:30
Хаана: МУИС-ийн Газарзүй Геологийн сургууль (6-р байр), 205 тоот
Төлбөр: ҮНЭГҮЙ
Зохион байгуулагчид:
Монголын Гео-мэдээлэл зүйн судлаачдын холбоо
Дэмжигчид:
Wednesday, May 25, 2011
Мэдээлэл, харилцаа, холбооны 90 жил 2 дахь өдрөө
Мэдээлэл, харилцаа, холбооны 90 жил 2 дахь өдрөө буюу 2011.05.26 нд Төрийн Ордонд үргэлжилсээр. Энэ өдөр гол нь 2021 хүртэлх баримтлах бодлогын баримт бичиг боловсруулан, ирээдүйн хөгжлийн чиг баримжаагаа тодорхойлж авна.
За ингээд зарим зураг болон үзүүлэнгүүдээс толилуулъя.
Tuesday, May 24, 2011
Мэдээлэл, харилцаа, холбооны 90 жил
Мэдээлэл, харилцаа, холбооны 90 жил зөвлөгөөн Ордонд яг одоо явагдаж байна. Ерөнхийлөгчийн илгээлт, УИХ-ын даргын илгээлт, Мэдээлэл Холбооны Олон Улсын байгууллагын төлөөлөгч, Мэдээлэл, Харилцаа, Холбоо, Шуудангийн газрын дарга нар үг хэлж энэхүү зөвлөгөөнийг нээлээ.
Хоёр өдөр хуралдах энэхүү зөвлөгөөнөөр тулгамдаж байгаа асуудлуудыг хэлэлцэж шийдвэрлэх зөвлөмж боловсруулахаас гадна ирээдүйн бодлогын ноён нуруу босож ирэх юм.
800 гаруй төлөөлөгч оролцож байгаа нь Монгол улсад энэ чиглэлээр ажиллаж байгаа бүхий л салбарын төлөөллийг хамруулж чаджээ.
Ингээд энэ салбар сайн хөгжвөл бидэнд эдийн засгийн ямар ашиг тус авчирах талаар илүү их ярилцана гэж найдаж байна.
Monday, May 23, 2011
NASA-ийн мэргэжилтэнтэй ажиллаа
NASA-ийн мэргэжилтэн Сорокин Михайлтай 2011.05.09-14 хооронд ажиллаа. Даланзадгад дээр агаарын тунгалагшил буюу агаар мандлыг нарны гэрлээр судлах, ялангуяа аерозолыг нь судлах дэлхийн нийтийн AERONET сүлжээнд орсон багажийг ажилд оруулаад ирлээ. Дэлхий даяар маш олон оронд суурилуулсан сүлжээ бөгөөд өгөгдөхүүнүүдийг нь сайн ашиглавал маш хэрэгтэй хэмжилтүүд байгаа юм.
http://aeronet.gsfc.nasa.gov/new_web/Data_Transfer_Logs/GMS/current_report.html үүгээр орвол Даланзадгад дээрх багажийн хэмжилтийг харж болно.
Ер нь энэ тухай http://aeronet.gsfc.nasa.gov -ээс үзэж болно.
http://aeronet.gsfc.nasa.gov/new_web/Data_Transfer_Logs/GMS/current_report.html үүгээр орвол Даланзадгад дээрх багажийн хэмжилтийг харж болно.
Ер нь энэ тухай http://aeronet.gsfc.nasa.gov -ээс үзэж болно.
Sunday, May 15, 2011
"Гео-мэдээлэл" сар бүрийн уулзалт
Хэзээ: 2011 оны 5-р сарын 18-ны өдөр, 18:30 – 20:30
Зорилго: Гео-мэдээллийн (Зайнаас тандан судлал (RS), Газарзүйн мэдээллийн систем (GIS) болон Хиймэл дагуулын байрлал тогтоох систем (GNSS) г.м) шинжлэх ухаан болон технологийн арга зүй, хэрэглээний талаар судлаач, мэргэжилтэнгүүд, оюутнууд болон сонирхогчид цуглан санал бодол, туршлагаа солилцох.
Сэдэв:
Зорилго: Гео-мэдээллийн (Зайнаас тандан судлал (RS), Газарзүйн мэдээллийн систем (GIS) болон Хиймэл дагуулын байрлал тогтоох систем (GNSS) г.м) шинжлэх ухаан болон технологийн арга зүй, хэрэглээний талаар судлаач, мэргэжилтэнгүүд, оюутнууд болон сонирхогчид цуглан санал бодол, туршлагаа солилцох.
Сэдэв:
1. Монгол орны Зайнаас тандан судлалын түүх, хөгжил, хэрэглээ - Илтгэгч: М.Одбаяр, БОАЖЯ-ы Байгаль орчны Мэдээллийн төв
2. Google Maps-ийг хөгжүүлэх нь - Илтгэгч: В.Өлзийсайхан, TNC-ийн Монгол дахь хөтөлбөрийн газар
Хаана: МУИС-ийн Газарзүй Геологийн сургууль (6-р байр), 205 тоот
Төлбөр: ҮНЭГҮЙ
Зохион байгуулагчид:
Монголын Гео-мэдээлэл зүйн судлаачдын холбоо
Дэмжигчид:
“Remote sensing&GIS” блог (http://rsgis-od.blogspot.com/)
Thursday, April 28, 2011
Гангийн семинар
4-р сарын 27нд ЦУОШГ-ын хурлын зааланд Гангийн тухай семинар болж өнгөрөв. БОМТ-ийн Захирал С.Хөдөлмөр нээж үг хэлсэн бөгөөд мөн "Ган чимээгүй үхэл" гэсэн тойм илтгэл тавив.
БОМТ-өөс "Хиймэл дагуулын мэдээг Гангийн мониторингт ашиглаж байгаа нь", УЦУХ-ийн ХАА сектороос "Монгол орны гангийн мониторинг, түүний зарим үр дүн" гэсэн 2 илтгэл тавьж хэлэлцүүлэв.
УЦУХ, ОБЕГ, ХХААЯ, БОМТ, ГеоЭкололгийн хүрээлэн зэрэг байгууллагууд оролцож үнэтэй, санал зөвлөлгөөнүүд өгөв.
Жич: 3 илтгэлийг дэлгэрэнгүй үзнэ гэвэл тухайн илтгэлийн нэр дээр дараарай.
БОМТ-өөс "Хиймэл дагуулын мэдээг Гангийн мониторингт ашиглаж байгаа нь", УЦУХ-ийн ХАА сектороос "Монгол орны гангийн мониторинг, түүний зарим үр дүн" гэсэн 2 илтгэл тавьж хэлэлцүүлэв.
УЦУХ, ОБЕГ, ХХААЯ, БОМТ, ГеоЭкололгийн хүрээлэн зэрэг байгууллагууд оролцож үнэтэй, санал зөвлөлгөөнүүд өгөв.
Жич: 3 илтгэлийг дэлгэрэнгүй үзнэ гэвэл тухайн илтгэлийн нэр дээр дараарай.
Friday, April 15, 2011
2000-2009 оны ой хээрийн түймрийн тоо баримт
Ийм статистик мэдээг, хүнд ойлгомжтойгоор ГМС (GIS) ашиглан үзүүлж болохыг харуулав.
Wednesday, April 6, 2011
“Газарзүйн Мэдээллийн Системийн Үндэс” ном орчуулагдан хэвлэгдэхэд бэлэн боллоо.
Миний нэрийг О.Алтансүх гэдэг бөгөөд 2008 онд ITC-г ус судлалын чиглэлээр магистрын зэрэгтэй төгссөн. 2009 онд ITC-ийн ректор Мартиен Моленаар Монголд айлчлах үеэр тус сургуулийн сурах бичгүүдийг орчуулах хүсэлтээ гаргаж, тус ондоо Principles of GIS and RS номнуудыг орчуулах албан ёсны эрхийг МУИС-ийн ГГС-ийн нэр дээр авсан билээ.
Тус хугацаанаас хойш ГГС-ийн хамт олон бид эхний номыг орчуулахыг ажлыг чанарын өндөр түвшинд хийх ажлаа эхлээд өнөөдөр үр дүнгээ үзэхэд бэлэн боллоо.
Гэвч тус номыг хэвлүүлэхэд санхүүгийн хувьд ITC төгссөн та бүхнээс тусламж авахад хүрээд байна. Учир нь номын эх нь нийт А4 хэмжээтэй 272 хуудас бөгөөд үүнээс 216 хуудас нь өнгөт хэвлэлтэнд хамаарна. Тус ном нь олон өнгөт зураг, тайлбартайгаар хэвлэгдэх болно.
Бид хэд хэдэн хэвлэлийн газраас номыг чанарын өндөр түвшинд хэвлэх үнийн саналыг авсан бөгөөд тэдгээрээс “Мөнхийн үсэг” компани хамгийн хямд үнийг санал болгосон. Тус номыг 500 хувь хэвлүүлэхэд 5 750 000 төгрөг хэрэгтэй ба одоогоор 2 000 000 хуримтлуулаад байна.
Энэ захидалаараа дамжуулан та бүхэнд дээрх мэдээллийг хүргэхийн хамт бидний ажлыг дэмжиж хэвлэлийн зардалд өөрийн хувь нэмэрээ оруулахыг хүсэж байна. Энэхүү номны спонсор болсоноор та бүхэн Монгол улсын ГМС-ийн хөгжилд хувь нэмэрээ оруулж байна гэдэгтээ итгэлтэй байж болно.
Учир нь энэ ном МУИС-ийн ГГС дээр шинээр нээгдсэн ГМС мэргэжилтэн бэлтгэх ангийн үндсэн сурах бичиг байдлаар ашиглагдана.
Тус номны хэвлэлтэнд санхүүгийн дэмжлэг үзүүлсэн хувь хүн, албан байгууллагын танилцуулгыг номтой хамт хэвлүүлэхээс гадна хүн тус бүрд тодорхой тооны номыг хүргүүлэх болно.
Энэ нь тус номоор дамжуулан өөрийн байгууллагын танилцуулгыг мэргэжлийн хүмүүст хүргэх боломж нээгдэнэ.
Та бүхнийг энэ хүсэлтийг хүлээн авна гэдэгт эргэлзэхгүй байна.
Хүсэлтийн хариуг altansukh22@yahoo.com, altansukh@num.edu.mn цахим хаягаар хүлээн авна.
Та бүхэнтэй биечлэн уулзаж чадаагүйд хүлцэл өчье. Одоогоор миний бие Оксфордын Их Сургуульд судалгааны ажлаар ажиллаж байгаа бөгөөд тун удахгүй Монголдоо очоод номоо хэвлүүлнэ. Та бүхний ирүүлсэн хариуны дагуу ГГС-иас холбогдох болно.
энд -ээс номны тоймыг харна уу.
Доктор О.Алтансүх
Тус хугацаанаас хойш ГГС-ийн хамт олон бид эхний номыг орчуулахыг ажлыг чанарын өндөр түвшинд хийх ажлаа эхлээд өнөөдөр үр дүнгээ үзэхэд бэлэн боллоо.
Гэвч тус номыг хэвлүүлэхэд санхүүгийн хувьд ITC төгссөн та бүхнээс тусламж авахад хүрээд байна. Учир нь номын эх нь нийт А4 хэмжээтэй 272 хуудас бөгөөд үүнээс 216 хуудас нь өнгөт хэвлэлтэнд хамаарна. Тус ном нь олон өнгөт зураг, тайлбартайгаар хэвлэгдэх болно.
Бид хэд хэдэн хэвлэлийн газраас номыг чанарын өндөр түвшинд хэвлэх үнийн саналыг авсан бөгөөд тэдгээрээс “Мөнхийн үсэг” компани хамгийн хямд үнийг санал болгосон. Тус номыг 500 хувь хэвлүүлэхэд 5 750 000 төгрөг хэрэгтэй ба одоогоор 2 000 000 хуримтлуулаад байна.
Энэ захидалаараа дамжуулан та бүхэнд дээрх мэдээллийг хүргэхийн хамт бидний ажлыг дэмжиж хэвлэлийн зардалд өөрийн хувь нэмэрээ оруулахыг хүсэж байна. Энэхүү номны спонсор болсоноор та бүхэн Монгол улсын ГМС-ийн хөгжилд хувь нэмэрээ оруулж байна гэдэгтээ итгэлтэй байж болно.
Учир нь энэ ном МУИС-ийн ГГС дээр шинээр нээгдсэн ГМС мэргэжилтэн бэлтгэх ангийн үндсэн сурах бичиг байдлаар ашиглагдана.
Тус номны хэвлэлтэнд санхүүгийн дэмжлэг үзүүлсэн хувь хүн, албан байгууллагын танилцуулгыг номтой хамт хэвлүүлэхээс гадна хүн тус бүрд тодорхой тооны номыг хүргүүлэх болно.
Энэ нь тус номоор дамжуулан өөрийн байгууллагын танилцуулгыг мэргэжлийн хүмүүст хүргэх боломж нээгдэнэ.
Та бүхнийг энэ хүсэлтийг хүлээн авна гэдэгт эргэлзэхгүй байна.
Хүсэлтийн хариуг altansukh22@yahoo.com, altansukh@num.edu.mn цахим хаягаар хүлээн авна.
Та бүхэнтэй биечлэн уулзаж чадаагүйд хүлцэл өчье. Одоогоор миний бие Оксфордын Их Сургуульд судалгааны ажлаар ажиллаж байгаа бөгөөд тун удахгүй Монголдоо очоод номоо хэвлүүлнэ. Та бүхний ирүүлсэн хариуны дагуу ГГС-иас холбогдох болно.
энд -ээс номны тоймыг харна уу.
Доктор О.Алтансүх
Friday, March 25, 2011
Гео оронзайн тагнуулын бага хурал
DGI-2011
Гео оронзайн тагнуулын DGI-2011 (Defence Geospatial Intellegence Conference and Exhibition) Европын 7-р бага хурал 1-р сарын 24-27нд Лондон хотноо болж өнгөрлөө. Оролцогч нар гео оронзайн тагнуулын сүүлийн үеийн хандлага болон технологийн талын асуудлуудыг хэлэлцлээ. Европын энэ том, сэдэвчилсэн арга хэмжээнд 43 орны 350 гаран мэргэжилтнүүд оролцсон бөгөөд эдгээр нь батлан хамгаалах болон хүчний байгууллагуудаас, газарзүйн мэдээллийн салбараас, олон улсын газрын зургийн болон шинжлэх ухааны төвүүдээс тус тус ирцгээжээ.
Тус бага хурлын үндсэн сэдэв гэвэл гео оронзайн тагнуулын хөгжлийн стратеги, газарзүйн мэдээллийн системийн архитектур, газарзүйн мэдээллийн системийг байлдааны ажиллагаанд болон их хүн хамарсан ажиллгаанд яаж ашиглах, цэрэг дайн болон ер нь нийгэмд газарзүйн мэдээллийн системийн хэрэглээний үүргийн өөрчлөлт зэрэг асуудлууд байлаа.
Газарзүйн мэдээллийн системийн хэрэглээний дэлхийн зах зээлийн хурдан өсөлтийг (урьдчилсан байдлаар ирэх 5 жилд энэ хэрэглээ 65% хүртэл өснө) оролцогчид тэмдэглэж байв. Лидар (лазер), мултиспектр, радарын технологууд хурдтай хөгжиж байгаа бөгөөд мөн нисгэгчгүй төхөөрөмжүүд зэрэг дээрээс зураг авах технологиуд эрчимтэй хөгжиж байна. Олон улсын хямралтай болон ястан хоорондын зөрчилтэй, гамшиг болсон муж газрууд, ашигт малтмалын хайгуул болон олзворлох, хэлэлцээрийн биелэлт шалгах, олон улсын байгууллагын ажиллагаа зэрэг арга хэмжээнүүдэд газарзүйн мэдээллийн технологийн хэрэглээ өндөр хөгжих болжээ.
Газарзүйн мэдээллийн технологийг хамгийн их шаардаж байгаа гол салбарууд:
- Батлан хамгаалахын ажиллагаа хангах
- Хөдөлж буй зүйлийн солбицол-дохионы мэдээлэл
- Маш нарийн ба хөдөлгөөнт, өндөр ялгах чадвартай 3D загварууд
- Далайн усны хөдөлгөөнийг хянах геомэдээллийн хангамж
- Дотоодын, цагдааг оролцуулаад, хүчний хамгаалалтын геомэдээллийн хангамж
- Гамшгийн ажиллагаа, нууц хил давалт, хулгайн ан, мансууруулах бодис хил давуулах зэрэг ажиллагаануудыг хянах.
2000-аад оны эхээр болсон 1-р бага хурлаа бодвол илтгэгч нар Хиймэл дагуулаас мэдээ цуглуулах талаар бараг ярьцгаасангүй.
Мэдээж хэрэг одоо байгаа агаар ба сансрын нөөцүүд асар их мэдээлэл тэртээ тэргүй өгч байгаа билээ. Зөвхөн 2009 оны нисгэгчгүй жижиг онгоцны видео бичлэгүүд гэхэд тасралтгүй 24 жил үзэхийг шаардаж байгаа юм байна. 2010 онд энэ хэмжээ хэдэн 10 дахин өссөн.
Батлан хамгаалахын геомэдээллийн асуудлууд одоо гео оронзайн тагнуулын технологийн өөр төвшинд яригдаж байна:
- Янз бүрийн эх үүсвэрээс (үзэгдэх гэрэл, радиоэлектрон, дохион, агент тагнуул (MINT, SIGINT, MASINT, HUMINT)) цуглаж буй мэдээг боловсруулах, хадгалах, нийлэгжүүлэх зэргийг автоматжуулах. Энэ нь асар их тооцоолох хүчин чадал шаардах бөгөөд мэдээллийг боловсруулах ба түгээх шинэ архитектуртай систем шаардаж байна.
- Мэдээллийн өргөн солилцоо, геомэдээллийн бүтээгдэхүүнийг батлан хамгаалахын удирдлагад, үүн дотроо тактикийн хэсэгт (рот-салаа) мэдээний янз бүрийн эрхтэйгээр шуурхай хүргэх.
- Бүтээгдэхүүний үзүүлэх ба солилцох фоматын стандарттай болох.
- Дэлхийн I дайнаас хойш Барууны орнууд голцуу хамтран дайнд орж байв. Ирак болон Афганистанд болсон дайнууд ч үүнээс гажаагүй. Ийм хамтарсан дайнууд байлдааны төлөвлөлт ба зохион байгуулалтанд газарзүйн мэдээллийн систем ашиглахдаа бие биедээ ойлгомжтойгоор хийх хандлагыг шаардаж байгаа юм.
Энэхүү DGI-2011 бага хурлын үеэр Европ, Америк, Австрали, Израйлийн газарзүйн алба ба сансрын тагнуулын албадын дарга нар геомэдээллийн орчин үеийн чиг хандлагын талаар ярьцгаалаа. Америк, Франц, Канад, Итали, Израйль улсуудын дагуул удирдах оператор-компаниудын төлөөлөгч нар, мөн бас Америк, Европ, Азийн газарзүйн мэдээллийн систем хийгчдийн төлөөлөгч нар тус тус үг хэлцгээв.
Газарзүйн мэдээллийн технологийн үсрэнгүй хөгжлийн хүрээнд, ялангуяа агаар сансрын ажиглалт дээр тулгуурласан, гео оронзайн шуурхай мэдээллийн үүрэг өөрчлөгдөж байгаа аж. DGI-2011 бага хурлын илтгэлүүдээс жишээ аван дээрхийг үлгэрлэн үзүүлье.
2010 оны 11-р сарын 23нд Хойд Солонгос Шар Тэнгис дэхь Өмнөд Солонгосын арал руу их буугаар буудсан билээ. 4 хүн нас барж, 18 хүн шархадсан юм. Өмнөд Солонгос “их хохирол учруулсан” хариу цохилт өгсөн. 2010 оны 11-р сарын 26нд америкийн арилжааны хиймэл дагуулаас авсан мэдээгээр бол Хойд Солонгосын их буунуудын байрлал тэс өөр байсан нь илэрсэн юм. Дүн шинжилгээний Stratfor агентлагын хийсэн мэдээгээр бол хариу цохилт ямар ч үр дүнгүй байжээ. Өмнөд Солонгосын К-9 их бууны 155мм-ийн сумнаас үүссэн хонхорхой Хойд Солонгосын их бууны байрлалаас өөр газар үүссэн байж.
Маш том шуугиан болж Ө.Солонгосын Батлан Хамгаалахын Сайд огцров. 10 жилийн өмнө бол аль ч улсын Батлан Хамгаалахын байгууллагын илтгэл бол үнэнд тооцогддог байсан бөгөөд харин батлан хамгаалахын түүхчид бол эсрэг талын илтгэлүүд хуурамч хандлага агуулдаг гэдгийг мэддэг юм. Харин одоо бол үнэн мөнийг хянах, сансрын шалгалт хэдхэн хоногын дотор хийгдэж, олон түмэнд мэдээллэгддэг болжээ.
DGI-2011 –ийн хүрээнд, хямралт газруудын газарзүйн зураг хийлтээр мэргэжиж буй UNOSAT байгууллагын төлөөлөгчийн тавьсан илтгэлд дурдагдсан өөр нэг жишээ – Киргизийн Ош хотод болсон үндэстэн хоорондын үйл явдалд, хиймэл дагуулын мэдээгээр дүн шинжилгээ хийхэд бусдад бүслэгдсэн газруудын хүмүүс "SOS" гэсэн тэмдэг их тавьсан байжээ. Энэ нь гамшгийн тухай, өндөр ялгах чадвартай хиймэл дагуулаар дамжуулан нийтэд мэдээлэх гэсэн анхны оролдлог байлаа хэмээн үзэж болохоор байжээ.
Жич: эх үүсвэр - http://www.scanex.ru/ru/news/News_Preview.asp?id=n9813065
бараг л товчлон орчууллаа.
Гео оронзайн тагнуулын DGI-2011 (Defence Geospatial Intellegence Conference and Exhibition) Европын 7-р бага хурал 1-р сарын 24-27нд Лондон хотноо болж өнгөрлөө. Оролцогч нар гео оронзайн тагнуулын сүүлийн үеийн хандлага болон технологийн талын асуудлуудыг хэлэлцлээ. Европын энэ том, сэдэвчилсэн арга хэмжээнд 43 орны 350 гаран мэргэжилтнүүд оролцсон бөгөөд эдгээр нь батлан хамгаалах болон хүчний байгууллагуудаас, газарзүйн мэдээллийн салбараас, олон улсын газрын зургийн болон шинжлэх ухааны төвүүдээс тус тус ирцгээжээ.
Тус бага хурлын үндсэн сэдэв гэвэл гео оронзайн тагнуулын хөгжлийн стратеги, газарзүйн мэдээллийн системийн архитектур, газарзүйн мэдээллийн системийг байлдааны ажиллагаанд болон их хүн хамарсан ажиллгаанд яаж ашиглах, цэрэг дайн болон ер нь нийгэмд газарзүйн мэдээллийн системийн хэрэглээний үүргийн өөрчлөлт зэрэг асуудлууд байлаа.
Газарзүйн мэдээллийн системийн хэрэглээний дэлхийн зах зээлийн хурдан өсөлтийг (урьдчилсан байдлаар ирэх 5 жилд энэ хэрэглээ 65% хүртэл өснө) оролцогчид тэмдэглэж байв. Лидар (лазер), мултиспектр, радарын технологууд хурдтай хөгжиж байгаа бөгөөд мөн нисгэгчгүй төхөөрөмжүүд зэрэг дээрээс зураг авах технологиуд эрчимтэй хөгжиж байна. Олон улсын хямралтай болон ястан хоорондын зөрчилтэй, гамшиг болсон муж газрууд, ашигт малтмалын хайгуул болон олзворлох, хэлэлцээрийн биелэлт шалгах, олон улсын байгууллагын ажиллагаа зэрэг арга хэмжээнүүдэд газарзүйн мэдээллийн технологийн хэрэглээ өндөр хөгжих болжээ.
Газарзүйн мэдээллийн технологийг хамгийн их шаардаж байгаа гол салбарууд:
- Батлан хамгаалахын ажиллагаа хангах
- Хөдөлж буй зүйлийн солбицол-дохионы мэдээлэл
- Маш нарийн ба хөдөлгөөнт, өндөр ялгах чадвартай 3D загварууд
- Далайн усны хөдөлгөөнийг хянах геомэдээллийн хангамж
- Дотоодын, цагдааг оролцуулаад, хүчний хамгаалалтын геомэдээллийн хангамж
- Гамшгийн ажиллагаа, нууц хил давалт, хулгайн ан, мансууруулах бодис хил давуулах зэрэг ажиллагаануудыг хянах.
2000-аад оны эхээр болсон 1-р бага хурлаа бодвол илтгэгч нар Хиймэл дагуулаас мэдээ цуглуулах талаар бараг ярьцгаасангүй.
Мэдээж хэрэг одоо байгаа агаар ба сансрын нөөцүүд асар их мэдээлэл тэртээ тэргүй өгч байгаа билээ. Зөвхөн 2009 оны нисгэгчгүй жижиг онгоцны видео бичлэгүүд гэхэд тасралтгүй 24 жил үзэхийг шаардаж байгаа юм байна. 2010 онд энэ хэмжээ хэдэн 10 дахин өссөн.
Батлан хамгаалахын геомэдээллийн асуудлууд одоо гео оронзайн тагнуулын технологийн өөр төвшинд яригдаж байна:
- Янз бүрийн эх үүсвэрээс (үзэгдэх гэрэл, радиоэлектрон, дохион, агент тагнуул (MINT, SIGINT, MASINT, HUMINT)) цуглаж буй мэдээг боловсруулах, хадгалах, нийлэгжүүлэх зэргийг автоматжуулах. Энэ нь асар их тооцоолох хүчин чадал шаардах бөгөөд мэдээллийг боловсруулах ба түгээх шинэ архитектуртай систем шаардаж байна.
- Мэдээллийн өргөн солилцоо, геомэдээллийн бүтээгдэхүүнийг батлан хамгаалахын удирдлагад, үүн дотроо тактикийн хэсэгт (рот-салаа) мэдээний янз бүрийн эрхтэйгээр шуурхай хүргэх.
- Бүтээгдэхүүний үзүүлэх ба солилцох фоматын стандарттай болох.
- Дэлхийн I дайнаас хойш Барууны орнууд голцуу хамтран дайнд орж байв. Ирак болон Афганистанд болсон дайнууд ч үүнээс гажаагүй. Ийм хамтарсан дайнууд байлдааны төлөвлөлт ба зохион байгуулалтанд газарзүйн мэдээллийн систем ашиглахдаа бие биедээ ойлгомжтойгоор хийх хандлагыг шаардаж байгаа юм.
Энэхүү DGI-2011 бага хурлын үеэр Европ, Америк, Австрали, Израйлийн газарзүйн алба ба сансрын тагнуулын албадын дарга нар геомэдээллийн орчин үеийн чиг хандлагын талаар ярьцгаалаа. Америк, Франц, Канад, Итали, Израйль улсуудын дагуул удирдах оператор-компаниудын төлөөлөгч нар, мөн бас Америк, Европ, Азийн газарзүйн мэдээллийн систем хийгчдийн төлөөлөгч нар тус тус үг хэлцгээв.
Газарзүйн мэдээллийн технологийн үсрэнгүй хөгжлийн хүрээнд, ялангуяа агаар сансрын ажиглалт дээр тулгуурласан, гео оронзайн шуурхай мэдээллийн үүрэг өөрчлөгдөж байгаа аж. DGI-2011 бага хурлын илтгэлүүдээс жишээ аван дээрхийг үлгэрлэн үзүүлье.
2010 оны 11-р сарын 23нд Хойд Солонгос Шар Тэнгис дэхь Өмнөд Солонгосын арал руу их буугаар буудсан билээ. 4 хүн нас барж, 18 хүн шархадсан юм. Өмнөд Солонгос “их хохирол учруулсан” хариу цохилт өгсөн. 2010 оны 11-р сарын 26нд америкийн арилжааны хиймэл дагуулаас авсан мэдээгээр бол Хойд Солонгосын их буунуудын байрлал тэс өөр байсан нь илэрсэн юм. Дүн шинжилгээний Stratfor агентлагын хийсэн мэдээгээр бол хариу цохилт ямар ч үр дүнгүй байжээ. Өмнөд Солонгосын К-9 их бууны 155мм-ийн сумнаас үүссэн хонхорхой Хойд Солонгосын их бууны байрлалаас өөр газар үүссэн байж.
Маш том шуугиан болж Ө.Солонгосын Батлан Хамгаалахын Сайд огцров. 10 жилийн өмнө бол аль ч улсын Батлан Хамгаалахын байгууллагын илтгэл бол үнэнд тооцогддог байсан бөгөөд харин батлан хамгаалахын түүхчид бол эсрэг талын илтгэлүүд хуурамч хандлага агуулдаг гэдгийг мэддэг юм. Харин одоо бол үнэн мөнийг хянах, сансрын шалгалт хэдхэн хоногын дотор хийгдэж, олон түмэнд мэдээллэгддэг болжээ.
DGI-2011 –ийн хүрээнд, хямралт газруудын газарзүйн зураг хийлтээр мэргэжиж буй UNOSAT байгууллагын төлөөлөгчийн тавьсан илтгэлд дурдагдсан өөр нэг жишээ – Киргизийн Ош хотод болсон үндэстэн хоорондын үйл явдалд, хиймэл дагуулын мэдээгээр дүн шинжилгээ хийхэд бусдад бүслэгдсэн газруудын хүмүүс "SOS" гэсэн тэмдэг их тавьсан байжээ. Энэ нь гамшгийн тухай, өндөр ялгах чадвартай хиймэл дагуулаар дамжуулан нийтэд мэдээлэх гэсэн анхны оролдлог байлаа хэмээн үзэж болохоор байжээ.
Жич: эх үүсвэр - http://www.scanex.ru/ru/news/News_Preview.asp?id=n9813065
бараг л товчлон орчууллаа.
Wednesday, March 23, 2011
Монгол хүн - Сансарт 30 жил
Монгол хүн сансарт ниссэний 30 жилийн ойн арга хэмжээний хүрээнд "Сансар судлал - Монгол оронд" гэсэн эрдэм шинжилгээний бага хурал хүүхдийн номын ордонд болж өнгөрлөө.
Бүх Сансрын нисгэгчид (Орос болон Монголын), эрдэмтэн мэргэд, инженер техникч, дарга түшмэд нар оролцлоо.
Үндсэн 5 илтгэл тавигдлаа. Үүнд:
1. "Монголын иргэний сансрын нислэгийн үр дүн" Академич Б.Чадраа гуай.
2. "Сансрын эмнэлэг, биологийн зарим асуудлууд" Академич Л.Лхагва.
3. "Сансрын холбооны хөгжил Монголд", У.Мөнхболд, Мобиком.
4. "Тандан судалгааны хөгжил", Г.Амарсайхан, ШУА.
5. "Үндэсний хиймэл дагуул хөөргөх хэрэгцээ, шаардлага", Б.Амгаланбат, МШХХТГ.
Бүх Сансрын нисгэгчид (Орос болон Монголын), эрдэмтэн мэргэд, инженер техникч, дарга түшмэд нар оролцлоо.
Үндсэн 5 илтгэл тавигдлаа. Үүнд:
1. "Монголын иргэний сансрын нислэгийн үр дүн" Академич Б.Чадраа гуай.
2. "Сансрын эмнэлэг, биологийн зарим асуудлууд" Академич Л.Лхагва.
3. "Сансрын холбооны хөгжил Монголд", У.Мөнхболд, Мобиком.
4. "Тандан судалгааны хөгжил", Г.Амарсайхан, ШУА.
5. "Үндэсний хиймэл дагуул хөөргөх хэрэгцээ, шаардлага", Б.Амгаланбат, МШХХТГ.
Friday, March 11, 2011
Tuesday, February 15, 2011
Япон,Монголын Сансрын салбарын workshop боллоо.
Японы талыг ахалж NEC корпорацийн дэд Ерөнхийлөгч - Томонори Нишимура гуай ирсэн бөгөөд түүний багт Японы тэргүүлэх компаниудын сансрын технологи хариуцсан хүмүүс нь ирж бүрэн дүүрэн танилцуулга хийлээ.
Япон улс нь төрийн томоохон захиалгат ажлаар дамжуулан бүх том компаниудаа сансрын өндөр технологи эзэмшүүлэх ажилд оруулдаг бөгөөд үүнийгээ сайн хийж гүйцэтгэн, өндөр технологи эзэмшсэн компаниуд үүнийгээ иргэний болон худалдааны салбартаа ашиглах замаар сайн хөгждөг байна. Яг Америк шиг.
За ингээд та бүхэнд тэдгээрийн тавьсан илтгэл, үзүүлэнгүүдийг үзүүлье.
Directory of Space products&services 2010
METI - Policies on Japan's Space Industry
MEXT - Overview of MEXT's space activities
Mitsubishi - Space business overview
NEC
PASCO
RESTEC
MELCO
MHI
MIC
SJAC
SJC
Sumitomo1
Sumitomo2
USEF
JAXA1
JAXA2
KAWASAKI
ITOCHU
Hitachi
IHI group
ALEX SPACE
ERSDAC
Subscribe to:
Posts (Atom)
